Bezelye Proteini

PEA PROTEİN (BEZELYE PROTEİNİ):

Bezelye Proteini Nedir?

Bezelye proteini, adından da anlaşılacağı gibi bezelyeden ekstrakte edilen bitkisel bir protein çeşididir. Spesifik olarak, bezelye kurutulup öğütülerek ince bir un haline getirilir ardından suyla karıştırıldıktan sonra içeriğindeki lif ve nişastanın ayrılmasıyla elde edilir. Lif ve nişastadan ayrıldıktan sonra elde çoğunlukla protein, vitamin ve mineral kalır.

30 gram bezelye protein ortalama olarak:

• 100 kalori
• 23 gr protein
• 7 gr karbonhidrat
• 3 gr yağ
• 6 gr lif
• 400 IU Vitamin D
• 200 IU Vitamin A

içerir.

Bezelye Proteini Kullanabilir miyim? Protein ihtiyacımı karşılar mı?

Aslında bu soruyu cevaplamak için aminoasit konusunu irdelemeliyiz. Aminoasitler, bilindiği gibi proteinlerin yapı taşlarıdır dolayısıyla kas dokusu dahil vücuttaki her dokunun da yapı taşıdır. Vücudumuzun hayatta kalması için 21 aminoaside ihtiyacı vardır ve bunların 9’u besinlerden elde edilmelidir. (Geri kalanı vücut tarafından sentezlenebilir) Bu aminoasitlere de “esansiyel amino asit” diyoruz.

Eğer bir protein kaynağı bu bahsettiğimiz 9 esansiyel aminoasit profiline sahipse buna “tam protein kaynağı” denir. Ve muhtemelen bezelye proteini gibi çeşitli vegan içerikli proteinlerin bir yada daha fazla esansiyel aminoasitten eksik olduğunu ve onları eksik protein olarak konuşulduğunu duymuşsunuzdur. Bu tamamen yanlış bir görüştür.

MIT’de yapılan bir araştırmaya göre bitkisel proteinler tüm esansiyel aminoasit profilini içerir. [1]

Örneğin; süt ve süt ürünleri ve et gibi popüler hayvansal protein kaynakları esansiyel aminoasitler açısından zengindir. Bu da onları kas geliştirmek isteyen insanlar arasında son derece popüler hale getirirken, bitkisel kaynaklı proteinler market içerisinde kendilerine daha az yer bulurlar.

Bezelye proteini, metiyonin hariç dokuz esansiyel aminoasidin tamamından zengin olduğu için göze çarpan bir istisna olarak değerlendirilmelidir. Diyetlerimizde farklı kaynaklardan protein ihtiyacını karşılamak her zaman daha akıllıca bir yatırım olacaktır. [2]

Bezelye Proteini Faydaları Nelerdir?

Yukarıda bahsettiğim gibi bezelye proteini, esansiyel aminoasitler ve özellikle dallı zincirlik amino asitler (BCAA’lar) açısından zengin olması bakımından benzersizdir.

Bezelye proteini ağırlığının yaklaşık %9’u lösin içermektedir ve lösin kas geliştirme amacı için harikadır. Örneğin whey protein ağırlığının %10-11’i lösindir.

Yapılan araştırmalarda sporcularda bezelye protein takviyesi ile neredeyse whey protein tozu kadar kas kazanılabileceğini göstermektedir. [3]

Bezelye proteini casein(süt proteini) gibi uzun sindirilen bir protein çeşididir. Bu da bezelye proteinin aslında casein yerine bir opsiyon olarak kullanılabileceğini de gösteriyor.

Vücudumuzun kas geliştirme mekanizmasının aminoasitleri kas dokusunda işleme şekli nedeniyle, daha yavaş sindirilen proteinlerin uzun vadede kas büyümesi için daha iyi olduğunu gösteren çalışmalar vardır. Bu da uzun sindirilen proteinleri göz önünde değerli tutuyor. [4]

Son olarak, bezelye proteini vegan/vejeteryan içerikli bir proteindir ve vegan/vejeteryan bireyler aminoasit ihtiyacını bahsettiğimiz gibi bezelye proteininden karşılayabilir. Ayrıca bezelye proteini oldukça doyurucu bir kaynak olduğu için diyet dönemlerinde opsiyonel olarak kullanılması tavsiye edilebilir. [5]

Bezelye Proteinin Olumsuz Yönleri Nelerdir?

Yukarıda bahsettiğimiz gibi bezelye proteini metiyonin aminoasidi açısından düşük bir profile sahiptir. Pratik olarak, proteinimizi dengeli ve farklı kaynaklardan çeşitli bir şekilde alıyorsak bu bir sorun değildir. Çünkü metiyonin; tavuk, yulaf ve yumurta gibi hepimizin genellikle tükettiği besinlerde bol miktarda bulunur.

Bir başka hipotez de bezelye proteini ve diğer bitkisel proteinlerin vücutta yeterli biyoyararlılıkta olmadığı ve hayvansal gıdalar kadar sindirilemediğinden bahseder ancak bazı araştırmalar ayrıca bezelye proteinin neredeyse hayvansal proteinlere eşit oranda biyolojik olarak kullanabilir olduğunu, dolayısıyla bunun bir sorun olmadığını gösteriyor. [6]

Sonuç olarak,

Bezelye proteini, bitkisel proteinlerin arasında bilinmeyen kahramanlardan biridir, ülkemizde de gittikçe değeri artan (özellikle ekonomik açıdan) bir protein kaynağı olması muhtemeldir. Bezelyenin çoğunluğu ağırlıkça proteindir; iyi sindirilir ve emilir. “Tam” bir proteindir ve lösin de dahil olmak üzere birçok temel aminoasidi içerir. Tadı diğer protein kaynaklarına göre hoş bir şekilde farklıdır.

Hiçbir protein kaynağının mucize olmadığı gibi bezelye proteini de mucize bir şekilde karşımıza çıkmaz ama proteinin çeşitliliğinin çok önemli olduğu her spor ve sağlıklı beslenmede değerlendirilmesi gereken bir protein olduğunu hatırlatmakta fayda var.

Kaynakça

Yazanlar:

Dyt. Coşku Mutlu CISSN
Dyt. Başar Kemal Savaşçılar